Czym są krosty Fordyce’a?
Krosty Fordyce’a, określane inaczej jako plamki Fordyce’a, to rodzaj dermatozy, nazwanej tak od nazwiska dermatologa, który jako pierwszy ją opisał. Zmiany te mają formę grudek o niewielkich rozmiarach. Mogą one występować na różnych partiach ciała, ale najczęściej tworzą się na narządach intymnych, czerwieni wargowej i w jamie ustnej. Co ciekawe, tego rodzaju krostki ma większość dorosłych ludzi, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W większości przypadków nie są one związane z żadną chorobą, ale mogą stanowić problem natury estetycznej.
Jak wyglądają plamki Fordyce’a?
Plamki Fordyce’a mają żółty lub biały kolor i są bardzo małe – mają od około 1 do 5 mm wielkości. Ich cechą charakterystyczną jest także to, że na powierzchni tych zmian nie są widoczne mieszki włosowe. Krostki te mogą być zlokalizowane na mosznie, prąciu, wargach sromowych, czerwieni wargowej, na sutkach, w jamie ustnej oraz na powiekach.
Krosty Fordyce’a najczęściej nie powodują żadnych dodatkowych dolegliwości. Choć mogą przypominać innego rodzaju wypryski, można odróżnić je od trądziku z uwagi na pewne cechy charakterystyczne:
- stopniowe zwiększanie się liczebności krostek – najczęściej postępujące wraz z wiekiem pacjenta,
- pojedyncze lub grupowe występowanie,
- brak objawów zapalnych, takich jak świąd, obrzęk czy pieczenie,
- brak wydzieliny, co sprawia, że łatwo można je odróżnić od pryszczy i innych zmian skórnych.
Przyczyny powstawania krost Fordyce`a
Bezpośrednią przyczyną powstawania krost Fordyce’a jest nadmierne nagromadzenie się sebum w gruczołach łojowych. Kiedy ich ujścia są zablokowane, magazynuje się w nich masa łojowa. Tworzenie się plam tego rodzaju może mieć jednak również podłoże genetyczne, ale większość specjalistów określa je jako zmiany fizjologiczne i nie wiąże ich z poważnymi schorzeniami. Wyjątek stanowią grudki występujące w obrębie jamy ustnej lub pod oczami – mogą one świadczyć o zbyt wysokim poziomie cholesterolu.
Plamki Fordyce’a – czynniki, które sprzyjają ich występowaniu:
- Nadmierne wydzielanie sebum – nieprawidłowa praca gruczołów łojowych prowadzi do tworzenia się różnego rodzaju zmian skórnych, również krost Fordyce’a.
- Predyspozycje genetyczne – jeśli ktoś z Twoich bliskich miał podobne zmiany na skórze, prawdopodobieństwo, że pojawiają się one również u Ciebie, rośnie.
- Starzenie się skóry – wraz z wiekiem przypadłość ta nasila się.
- Nieodpowiednia dieta – jadłospis bogaty w żywność przetworzoną, cukier, sól i niezdrowe tłuszcze sprzyja powstawaniu różnego typu wykwitów skórnych.
Plamki Fordyce’a – sposoby leczenia
Krosty Fordyce’a same w sobie nie są groźne, ale jeśli dostrzegasz u siebie takie zmiany skórne, rozważ konsultację z dermatologiem. Dlaczego? Ponieważ sprawdzi on, czy wykwity te na pewno mają charakter fizjologiczny i wykluczy poważniejsze dermatozy. Jeśli zmiany te pojawiły się po wewnętrznej stronie jamy ustnej albo na powiekach, zbadaj również poziom cholesterolu we krwi. Jeżeli wynik będzie nieprawidłowy, zmień swoją dietę: ogranicz żywność wysokoprzetworzoną, cukier oraz sól, a także alkohol. Pamiętaj także o piciu wystarczającej ilości wody, czyli około 1,5-2 litrów dziennie.
Jak pozbyć się plamek Fordyce’a?
Krosty Fordyce’a nie powodują dolegliwości bólowych, nie swędzą ani nie pieką, dlatego nie trzeba ich usuwać. Jeśli jednak w Twoim przypadku są przyczyną dyskomfortu czy kompleksów, możesz zdecydować się na specjalistyczny zabieg, który zniweluje tego rodzaju zmiany skórne. W jaki sposób można usunąć krosty Fordyce`a?
Wybór metody działania jest uzależniony od lokalizacji, wielkości i liczby zmian skórnych. Najczęściej usuwa się je przy użyciu lasera frakcyjnego lub ablacyjnego. Zastosowanie mają także różnego rodzaju kremy oraz maści o działaniu złuszczającym, ale możliwość ich zastosowania jest uzależniona od obszaru skóry, na którym występują krostki.
