Skąd biorą się krosty w jamie ustnej?
Powodów powstawania krost wewnątrz jamy ustnej jest wiele i należą do nich:
- Brak odpowiedniej higieny – na powstawanie krost w jamie ustnej narażone są szczególnie małe dzieci, które często wszystko co napotkają na swojej drodze biorą do ust. Mogą to być np. brudne zabawki czy buty pozostawione w korytarzu. Znajdujące się na nich bakterie mogą doprowadzić do skażenia jamy ustnej i wywołać powstawanie krostek. W przypadku dorosłych powodem krostek również może być brak higieny poprzez np. dotykanie się po twarzy i wkładanie rąk do ust czy korzystanie np. z brudnych naczyń. Brak higieny jest najczęstszą przyczyną powstawania krostek u osób względnie zdrowych.
- Palenie papierosów – palenie osłabia działanie błony śluzowej, przez co łatwiej dochodzi do powstawania nadżerek i mikrourazów. Znajdujące się wówczas w jamie ustnej bakterie mogą łatwiej wniknąć do krwioobiegu i wywołać stany zapalane, w tym pojawienie się krost.
- Niedobory witamin – za powstawanie stanów zapalnych w jamie ustnej i kącikach ust odpowiada często niedobór witaminy B2, ale także witaminy B12, magnezu, żelaza, kwasu foliowego. Witaminę B2 można znaleźć np. w nasionach strączkowych, bananach, orzechach, truskawkach, fasoli i orkiszu.
- Osłabienie organizmu – osłabienie to może być powiązane z procesem chorobowym toczącym się w organizmie, ale też np. spowodowane alergią. Zmiany w jamie ustnej mogą wystąpić także podczas miesiączki czy na skutek silnego stresu.
- Przyjmowanie antybiotyków – antybiotyki osłabiają florę bakteryjną układu pokarmowego i układ odpornościowy, co może skutkować pojawieniem się krost w jamie ustnej.
- Przewlekłe choroby – do chorób przewlekłych, którym często towarzyszą krosty w jamie ustnej, można zaliczyć cukrzycę, HIV, niedokrwistość, zaburzenia hormonalne, choroby jelit i nowotwory.
- Aparat ortodontyczny – noszenie aparatu może spowodować ocieranie się jego elementów o wnętrze jamy ustnej i w efekcie powstawanie mikrouszkodzeń. Aby im zapobiegać warto stosować specjalny wosk ortodontyczny, który zapobiega podrażnieniom.
Jak przeciwdziałać powstawaniu krost?
Za powstawanie krost w jamie ustnej odpowiedzialne są bakterie z rodzaju Candida. W obrębie jamy ustnej mogą pojawiać się kolejno krosty, pleśniawki, zajady, afty, nadżerki. Częstym problemem jest również drożdżyca, która objawia się poprzez białe plamki na języku i podniebieniu. Aby wyeliminować ryzyko powstawania bolesnych zmian warto zadbać o higienę jamy ustnej oraz ograniczyć nawyki np. takie jak ślinienie palców podczas czytania czy przytrzymywanie w buzi przedmiotów gdy ręce są zajęte np. otwieraniem drzwi. Wszelkie zabrudzone ciała obce w jamie ustnej mogą wywołać pojawienie się bolesnych krost na języku czy podniebieniu. Warto stosować również urozmaiconą dietę, aby dostarczać organizmowi odpowiednie witaminy i mikroelementy. Należy także często myć ręce i odkażać je specjalnymi płynami. Bezwzględnie konieczne jest także mycie owoców i warzyw przed ich zjedzeniem. Nie należy zjadać owoców prosto z drzewa czy krzaka jak np. maliny, jagody czy borówki.
Co może przynieść ulgę?
Krosty w jamie ustnej powodują ból związany z przełykaniem śliny oraz piciem napojów i żuciem pokarmów. Oprócz tego w zasadzie wykluczają przeprowadzanie jakichkolwiek zabiegów stomatologicznych. W przypadku pojawienia się krost warto jednak skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub stomatologiem, który zapisze leki przeciwbólowe, środki przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne lub antybiotyki w zależności od stanu jamy ustnej pacjenta. Krosty na języku, które nawracają, pojawiają się w dużej ilości i znikają dopiero do dłuższym czasie wymagają bezwzględnej konsultacji lekarskiej. W aptekach dostępne są specjalne preparaty dzięki którym można leczyć się doraźnie na własną rękę w przypadku niewielkiego nasilenia krost w jamie ustnej. Dostępne są także specjalne preparaty chłodzące, które mogą przynieść ulgę. Pomocne są także ziołowe płukanki, które mają działanie antyseptyczne i osłaniające. Stosuje się szałwię, rumianek, lipę, kwiat czarnego bzu, kwiat malwy czarnej, tymianek lub korzeń omanu.
Skuteczne sposoby na pozbycie się krost w jamie ustnej
Profesjonalne leczenie krost w jamie ustnej polega na podaniu specjalistycznych leków. Mogą mieć one działanie antybakteryjne, przeciwbólowe, łagodzące, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne, które jednocześnie wzmacniają błonę śluzową jamy ustnej. Podanie odpowiedniego leku opiera się zwykle na wywiadzie z pacjentem i rozpoznaniem stanu jamy ustnej. Podawane leki ponadto przyspieszają zwykle regenerację wnętrza jamy ustnej, dzięki czemu może ona stanowić skuteczną barierę dla chorobotwórczych drobnoustrojów i wirusów. W niektórych przypadkach przy wystąpieniu zapalenia jamy ustnej konieczne może być podanie leków przeciwgorączkowych. Warto w trakcie terapii stosować również specjalne płyny do płukania jamy ustnej czy spraye, które można łatwo zaaplikować.
