Czym jest płytka paznokcia?
Płytka to – obok łożyska, macierzy i obłączka – jedna z części paznokcia. Jest ona martwym wytworem naskórka, który można dostrzec gołym okiem. Płytka paznokcia składa się z paru warstw i jest twarda, ale jednocześnie dość elastyczna. Ponadto to najbardziej rozpoznawalna część paznokcia.
Jak zbudowana jest płytka paznokcia?
Podstawowym budulcem płytki paznokcia jest keratyna, czyli włókniste i obfitujące w siarkę białko. To za jej sprawą paznokcie są twarde i szybko rosną. Natomiast kiedy brakuje jej w organizmie, płytka paznokci ma skłonność do pękania, łatwo się łamie i jest krucha.
Płytka paznokcia zbudowana jest z trzech warstw:
- Grzbietowej – na którą składają się ciasno rozłożone zrogowaciałe komórki.
- Pośredniej – w tej warstwie komórki umiejscowione są luźniej, w większych odległościach od siebie.
- Wewnętrznej – składającej się z nabłonka.
Płytka paznokcia – funkcje
Płytka paznokcia pełni kilka funkcji, a najistotniejsze z nich to:
- Ochrona – płytka, podobnie jak inne części paznokcia, zabezpiecza koniec palca przed urazami.
- Podpora – jest ona jednym z elementów układu szkieletowego palców i wspiera ich stabilność.
- Estetyka – paznokcie pełnią również funkcję estetyczną.
Jak wygląda zdrowa płytka paznokcia?
Zdrową płytkę paznokcia można poznać po jednolitym i jasnym zabarwieniu. Powinna mieć ona lekko różowy, przejrzysty odcień. Z kolei powierzchnia zdrowej płytki paznokcia jest równa, twarda i dobrze przylega do łożyska.
Najczęstsze choroby płytki paznokcia
Zmiany w wyglądzie płytki mogą – ale nie muszą – świadczyć o jednej z chorób paznokci. Najczęściej występujące schorzenia tego typu to:
- Grzybica płytki paznokcia – w przypadku tej choroby paznokieć zwykle ma szary, żółty lub biały kolor i staje się matowy. Schorzenie częściej dotyczy paznokci u stóp.
- Liszaj czerwony płaski – dermatoza ta może manifestować się zmianami na skórze, w błonie śluzowej jamy ustnej oraz na paznokciach – zwykle u dłoni.
- Łuszczyca paznokci – jedna z powszechniejszych chorób zapalnych skóry. Objawia się wżerami, bruzdami, zgrubieniami i innymi zmianami na płytce paznokcia.
- Skrzydlik – zmiana, która zwykle jest rezultatem urazu, czasami może być też związana z problemami z funkcjonowaniem układu krążenia.
- Krwiak podpaznokciowy – inaczej wylew krwi, który jest następstwem stłuczenia lub innego urazu.
- Onycholiza – objawia się oddzieleniem się płytki od łożyska paznokcia. Przyczyną tej przypadłości najczęściej jest uraz mechaniczny.
Co oznacza pofalowana płytka paznokcia?
Pofalowana płytka paznokcia może być objawem choroby i to niekoniecznie schorzenia samych paznokci. Poprzeczne bruzdy na paznokciach często pojawiają się u osób borykających się z cukrzycą lub schorzeniami układu krążenia. Z kolei podłużne zmiany tego typu mogą świadczyć o problemach z tarczycą, chorobach skóry oraz zaburzeniach gospodarki hormonalnej. Pofalowana płytka paznokcia to także jeden z objawów grzybicy – w takim przypadku ma ona żółty odcień, a na jej powierzchni widać bruzdy i wgłębienia.
Co jeszcze może oznaczać pofalowana płytka paznokcia? Inne przyczyny takich zmian to:
- niedobry witamin i minerałów – między innymi wapnia, magnezu i cynku,
- odwodnienie,
- starzenie się organizmu, a co za tym idzie – skóry,
- chroniczny stres,
- nadużywanie zmywacza do paznokci – szczególnie zawierającego aceton,
- uszkodzenia powstałe w trakcie wykonywania zabiegów kosmetycznych,
- niekorzystne działanie substancji zawartych w środkach do sprzątania lub kosmetykach,
- częste moczenie stóp bądź dłoni w wodzie.
Z czym może być związany rwący ból pod płytką paznokcia?
Uciążliwy ból paznokcia, któremu towarzyszy zaczerwienienie płytki i wysięk ropy najczęściej zwiastuje zanokcicę. Schorzenie to spowodowane jest przedostaniem się do organizmu bakterii – zwykle gronkowców bądź bakterii Gram-ujemnych. Inną przyczyną bólu w okolicy płytki może być wrastanie paznokcia, które w większości przypadków wynika z nieprawidłowego sposobu jego obcinania lub noszenia zbyt ciasnego obuwia.
Diagnostyka i leczenie schorzeń paznokci
Jeśli zauważasz u siebie jakiekolwiek nieprawidłowości związane z wyglądem lub funkcjonowaniem paznokci, skonsultuj się z lekarzem. Nawet niepozorne zgrubienia lub przebarwienia mogą być bowiem zwiastunem schorzeń dermatologicznych paznokci albo chorób innego typu (jak choćby schorzeń tarczycy). Przebarwienia, pęknięcia lub zgrubienia na płytce paznokci warto skonsultować z dermatologiem, a jeśli dotyczą paznokci na stopach, to może się nimi zająć również podolog. W niektórych przypadkach wystarczy wdrożyć zmiany w pielęgnacji paznokci, wykonać specjalistyczny manicure lub pedicure, by przywrócić płytce prawidłowy wygląd. Jeśli problem jest poważniejszy, specjalista zaproponuje optymalną metodę leczenia – na przykład zabiegi z lampami UV.
